I. TÌNH HÌNH CHUNG

1. Số vụ tai nạn lao động

Trong 06 tháng đầu năm 2015 trên toàn quốc đã xảy ra 3.416 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) làm 3.499 người bị nạn, cụ thể:

- Số vụ TNLĐ chết người: 257 vụ

- Số vụ TNLĐ có từ hai người bị nạn trở lên: 34 vụ

- Số người chết: 277 người

- Số người bị thương nặng: 680 người

- Nạn nhân là lao động nữ: 1.074 người

2. Tình hình TNLĐ ở các địa phương

2.1. Những địa phương xảy ra nhiều vụ TNLĐ chết người trong 6 tháng đầu năm 2015

TT	Địa phương	Số vụ	Số người bị nạn	Số vụ chết người	Số người chết	Số người bị thương nặng
1	Bình Dương	291	299	17	18	15
2	Hải Dương	66	66	17	17	49
3	Quảng Ninh	214	216	15	16	114
4	Đồng Nai	951	956	13	13	67
5	TP Hồ Chí Minh	580	583	13	15	65
6	Tp Hà Nội	77	77	11	11	0
7	Quảng Bình	33	35	9	9	26
8	Long An	89	89	9	9	5
9	Bình Định	12	12	8	9	1
10	Hà Nam	16	16	7	7	2

Các địa phương trên có tổng số người chết vì tai nạn lao động chiếm 42,96%  số người chết vì tai nạn lao động trên toàn quốc.

2.2. Các địa phương báo cáo không có TNLĐ chết người trong 06 tháng đầu năm 2015: Nam Định, Bình Thuận, Bạc Liêu, Điện Biên, Vĩnh Long, Cao Bằng, Bắc Giang, Cà Mau, Bà Rịa Vũng Tàu.

2.3. Một số vụ TNLĐ nghiêm trọng 6 tháng đầu năm 2015

- Vụ tai nạn do sập giàn giáo xảy ra vào 19g50 ngày 25/3/2015 làm 13 người chết, 29 người bị thương tại công trường thi công sản xuất và lắp đặt thùng chìm trọng lực cảng Sơn Dương của công ty Sam sung tại Dự án Formusa Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh;

- Vụ tai nạn do tụt đổ lò xảy ra vào 20g20 ngày 20/5/2015 làm 02 người chết tại Xí nghiệp khai thác và kinh doanh than Đông Triều, phường Quang Trung, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

- Vụ tai nạn do nổ lò sinh khí xảy ra vào 02g50 ngày 08/3/2015 làm 02 người chết tại Công ty cổ phần gốm màu Hoàng Hà, xã Kim Sơn, huyện Đông Triêu, tỉnh Quảng Ninh.

II. PHÂN TÍCH CÁC VỤ TAI NẠN LAO ĐỘNG TỪ CÁC BIÊN BẢN ĐIỀU TRA TAI NẠN LAO ĐỘNG

Theo báo cáo chưa đầy đủ của 63 Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, 06 tháng đầu năm 2015 toàn quốc đã xảy ra 257 vụ tai nạn lao động chết người, tính đến ngày 05 tháng 8 năm 2014, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã nhận được 92 biên bản điều tra (106 người chết). Phân tích từ các biên bản điều tra tai nạn lao động, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội có một số đánh giá như sau:

1. Tình hình tai nạn lao động chết người theo loại hình cơ sở sản xuất

- Loại hình Công ty cổ phần chiếm 37% số vụ tai nạn chết người và 34 % số người chết;

- Loại hình Công ty TNHH chiếm 33,7% số vụ tai nạn chết người và 40,6% số người chết;

  - Loại hình Doanh nghiệp nhà nước, đơn vị hành chính sự nghiệp chiếm 17,4% số vụ tai nạn và 15,1%  số người chết;

- Loại hình Doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh cá thể chiếm 8,7% số vụ tai nạn và 7,6% số người chết;

- Loại hình Công ty liên doanh có vốn đầu tư của nước ngoài chiếm 1,1% số vụ tai nạn và 1,0% số người chết.

2. Những lĩnh vực sản xuất kinh doanh xảy ra nhiều tai nạn lao động chết người

- Lĩnh vực xây dựng chiếm 30,4% tổng số vụ tai nạn và 37,8% tổng số người chết;

- Lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng chiếm 8,7% tổng số vụ tai nạn và 7,6% tổng số người chết;

- Lĩnh vực cơ khí chế tạo chiếm 8,7 % tổng số vụ và 7,6% tổng số người chết;

- Lĩnh vực sản xuất kinh doanh điện chiếm 7,6% tổng số vụ và 6,6% tổng số người chết.

- Lĩnh vực khai thác khoáng sản chiếm 6,5% tổng số vụ và 6,6% tổng số người chết;

3. Các yếu tố chấn thương chủ yếu làm chết người nhiều nhất

- Ngã, rơi từ trên cao chiếm 26,1% tổng số vụ và 22,6% tổng số người chết;

- Tai nạn giao thông chiếm 20,64% tổng số vụ và 18% tổng số người chết;

- Vật rơi, đổ sập, vùi dập chiếm 18,5% tổng số vụ và 29,2 % tổng số người chết;

- Điện giật chiếm 13% tổng số vụ và 11,3% tổng số người chết;

- Máy, thiết bị cán, kẹp, cuốn chiếm 6,5% tổng số vụ và 5,7% tổng số người chết.

4. Các nguyên nhân chủ yếu để xảy ra tai nạn lao động chết người

4.1. Nguyên nhân do người sử dụng lao động chiếm 56,6%, cụ thể:

- Người sử dụng lao động không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn chiếm 26,1% tổng số vụ;

- Người sử dụng lao động không huấn luyện an toàn lao động cho người lao động chiếm 12% tổng số vụ;

- Thiết bị không đảm bảo an toàn lao động chiếm 10,9% tổng số vụ; do tổ chức lao động chiếm 7,6% tổng số vụ.

4.2. Nguyên nhân người lao động chiếm 17,1%, cụ thể:

- Người lao động vi phạm quy trình, nội quy an toàn lao động chiếm 13% tổng số vụ;

- Người lao động không sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân chiếm 4,1% tổng số vụ.

4.3. Còn lại 26,3% xảy ra do các nguyên nhân khách quan khác nhau.

5. Xử lý trách nhiệm đối với vụ tai nạn lao động

Theo báo cáo của 63 tỉnh, thành phố trên cả nước trong 06 tháng đầu năm 2015, ngoài một số vụ tai nạn lao động nghiêm trọng làm chết nhiều người đang trong quá trình điều tra nên chưa có hình thức xử lý, có 01 vụ được chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị khởi tố; 01 vụ đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, cụ thể:

- Vụ tai nạn lao động do đổ sập thiết bị xảy ra vào 15g00 ngày 07/01/2015 làm 01 người chết tại công ty TNHH tư vấn thương mại xây dựng Thế Long, Phường 14 quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh do vi phạm các quy định của pháp luật lao động về an toàn lao động và các quy định tại các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn lao động đã chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị xem xét khởi tố theo quy định tại Điều 227 Bộ luật hình sự.

- Vụ tai nạn do sập giàn giáo xảy ra vào 19g50 ngày 25/3/2015 làm 13 người chết, 29 người bị thương tại hạng mục đúc thùng chìm, Công trường thi công sản xuất và lắp đặt thùng chìm trọng lực tại Dự án Formusa của Công ty TNHH Giang thép Hưng Nghiệp Formusa Hà Tĩnh, Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh do Công ty Samsung C&T Corporation là đơn vị thi công, cơ quan cảnh sát điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can.

III. ĐÁNH GIÁ CHUNG

1. So với 06 tháng đầu năm 2014

So với 06 tháng đầu năm 2014 số vụ tai nạn lao động, số nạn nhân và số người chết vì tai nạn lao động trong 06 tháng năm 2015 cụ thể: số vụ TNLĐ giảm 38 vụ (giảm 1,1%), tổng số nạn nhân giảm 6 người (giảm 0,17%), số người chết vì TNLĐ giảm 03 người (giảm 1,07%).

2. Tình hình điều tra tai nạn lao động

Các vụ tai nạn lao động có khai báo đã được điều tra theo quy định tại Thông tư liên tịch số 12/2012/TTLT-BLĐTBXH-BYT ngày 21/5/2012 của Liên bộ Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội - Bộ Y tế. Tiến độ điều tra các vụ TNLĐ chết người của nhiều địa phương đã tốt hơn nhưng vẫn còn rất chậm so với quy định. Số biên bản nhận được chiếm 35,8% tổng số vụ TNLĐ chết người.

Trong 06 tháng đầu năm 2015, một số địa phương đã tiến hành điều tra tai nạn lao động và báo cáo về Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội khẩn trương, kịp thời như: TP.Hà Nội, Quảng Ninh, TP.Hồ Chí Minh, Long An, Quảng Bình, Hà Tĩnh.

3. Việc thực hiện báo cáo tai nạn lao động 06 tháng đầu năm 2015 của các địa phương

Đa số địa phương thực hiện việc báo cáo tình hình tai nạn lao động theo đúng mẫu và thời gian quy định tại Thông tư liên tịch 12/2012/TTLT-BLĐTBXH-BYT ngày 21/5/2012 của Liên bộ Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội - Bộ Y tế. Một số địa phương thực hiện việc báo cáo tình hình tai nạn lao động không đúng thời hạn như: Cà Mau, Kon Tum, Tuyên Quang, Phú Thọ, Đắc Lắc.

Địa phương không báo cáo số liệu về doanh nghiệp trên địa bàn và số doanh nghiệp có gửi báo cáo tai nạn lao động như: Hà Tĩnh, Trà Vinh, Long An. Một số địa phương có số doanh nghiệp báo cáo thấp như Quảng Ngãi: 04 doanh nghiệp, Đồng Tháp 05 doanh nghiệp báo cáo trên tổng số 1687 doanh nghiệp đóng trên địa bàn. Tổng số doanh nghiệp báo cáo số liệu tai nạn lao động về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội địa phương là 15.611, cao hơn so với cùng kỳ năm 2014 (13.356 doanh nghiệp).

4. Thiệt hại về vật chất

Theo số liệu báo cáo chưa đầy đủ của các địa phương, thiệt hại về vật chất do tai nạn lao động xảy ra trong 06 tháng đầu năm 2015 (chi phí tiền thuốc men, mai táng, tiền bồi thường cho gia đình người chết và những người bị thương,...) là 38,85 tỷ đồng, thiệt hại về tài sản là 2,4 tỷ đồng. Tổng số ngày nghỉ do tai nạn lao động lên đến 43.953 ngày.

IV. MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU CẦN THỰC HIỆN 06 THÁNG CUỐI NĂM 2015

Căn cứ vào tình hình và nguyên nhân xảy ra tai nạn lao động trong 06 tháng đầu năm 2015, để chủ động phòng ngừa và hạn chế tai nạn lao động trong thời gian tới, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề nghị:

1. Các Bộ, ngành chủ động kiểm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động đối với các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý; Phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý có nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố nghiêm trọng; đặc biệt là các công trình xây dựng trọng điểm, tiếp giáp với khu dân cư, đông người qua lại.

2. Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan chức năng tại địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định an toàn, vệ sinh lao động của các doanh nghiệp trên địa bàn, đặc biệt là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực có nhiều nguy cơ tai nạn lao động; chú ý đến hoạt động xây dựng nội quy, quy trình biện pháp làm việc an toàn, công tác huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động tại doanh nghiệp; tổ chức tuyên truyền phổ biến pháp luật an toàn, vệ sinh lao động, đặc biệt Luật An toàn vệ sinh lao động mới được Quốc hội thông qua ngày 25/6/2015 sẽ có  hiệu lực vào ngày 1/7/2016.

3. Các doanh nghiệp tăng cường triển khai công tác an toàn, vệ sinh lao động, chú trọng đến các hoạt động tự kiểm tra tại doanh nghiệp, phòng ngừa tai nạn lao động do ngã cao, vật rơi, đổ sập, điện giật; tổ chức huấn luyện an toàn lao động, vệ sinh lao động cho người lao động.

4. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tuyên truyền vận động người sử dụng lao động quan tâm, chú ý việc xây dựng nội quy, quy trình, biện pháp làm việc đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động, cải thiện điều kiện lao động tại nơi làm việc; tổ chức tuyên truyền, phổ biến Luật an toàn, vệ sinh lao động cho các hội viên.

5. Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam tăng cường tuyên truyền, vận động người lao động chấp hành tốt các nội quy, quy trình làm việc an toàn; sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân trong lao động được trang bị nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tai nạn lao động, bảo đảm an toàn, sức khoẻ và tính mạng cho người lao động .

  6. Triển khai thực hiện tốt các hoạt động của Chương trình Quốc gia về an toàn lao động, vệ sinh lao động năm 2015 nhằm đạt các mục tiêu của Chương trình Quốc gia an toàn lao động, vệ sinh lao động giai đoạn 2011 - 2015 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 2281/QĐ-TTg ngày 10/12/2010./.